Rechtsvormen: De V.O.F.

Samenwerkende muzikanten in een V.O.F.

Hoe kies je als act nou de juiste rechtsvorm? In deze serie gaan we je meenemen langs een aantal opties. Deze keer: De V.O.F.

Geschreven door mr. dr. Ton A.H. Lamers.

Inleiding
Een vaak terugkomend thema in de muzikanten wereld is de samenwerkingsvorm. Strikt juridisch ook wel de ‘rechtsvorm’ genoemd. Het Nederlandse recht kent vele rechtsvormen zoals bijvoorbeeld de besloten vennootschap of de stichting maar de meest ’eenvoudige’ rechtsvorm is de vennootschap onder firma, de V.O.F. In dit artikel wordt de karakteristiek van deze rechtsvorm nader beschreven vanuit het perspectief van de risico’s die aan deze rechtsvorm kleven.

Professionals

Dit artikel over de V.O.F. is geschreven vanuit het perspectief van professioneel opererende muzikanten. Of de muzikant de meeste inkomsten nu uit de optredens haalt of uit andere activiteiten, doet er niet toe. Het gaat er om dat met er enige regelmaat inkomsten uit optredens worden gehaald. Een scherpe grens in aantal optredens of hoogte van de inkomens is daarbij niet te trekken. Het kan ook worden omgedraaid, het moet niet gaan om slechts enkele optredens per jaar of om verwaarloosbare inkomsten die de kosten maar nauwelijks dekken. Als deze professioneel opererende muzikanten regelmatig met elkaar samenwerken in dezelfde bezitting, en dus een band zijn met een naam en bepaald repertoire, dan komt de onvermijdelijke vraag wat de rechtsvorm van deze band is. In juridisch Nederlands, hoe
verhouden deze muzikanten zich dan tot elkaar?
In de situaties die hierna worden beschreven wordt uitgegaan van een band die regelmatig optreedt onder een min of meer vaste bandnaam in een min of meer vaste bezetting en waarvan de muzikanten geheel of gedeeltelijk omzet halen uit die optredens.

Niets regelen
Samenwerken zoals beschreven in de vorige paragraaf, zonder iets te regelen, blijft niet zonder consequenties. Een band die niets regelt is van rechtswege een V.O.F. Het systeem van rechtsvormen in Nederland is namelijk een zogenaamd ‘gesloten systeem’ en wie zich gedraagt naar een V.O.F., is een V.O.F. Zodra twee of meerdere personen een bedrijf uitoefenen (leveren van diensten of producten met een winstoogmerk) onder gemeenschappelijke naam voldoen deze personen aan de wettelijke beschrijving.

Het winstoogmerk is er al zodra er omzet is en de ‘vennoten’ van muziek hun (neven-) beroep hebben gemaakt. Het opstellen van een vennootschapscontract al dan niet via een notaris is dus niet vereist om een V.O.F. te zijn of worden, hoewel het wel verplicht is een opererende V.O.F. in te schijven in het
handelsregister bij de Kamer van Koophandel. Het is echter zo dat een dergelijke inschrijving niet ‘constitutief’ is. Van een inschrijving in het handelsregister wordt men geen V.O.F., men is het al door het opstellen van een onderhandse akte, een contract of, zoals hiervoor al opgemerkt, door gedrag alleen.

De gevolgen
De gevolgen van het zijn van een V.O.F. zijn niet gering. Het belangrijkste kenmerk is wel dat de vennoten hoofdelijk zijn verbonden met de schulden van de V.O.F. Dat wil zeggen dat mochten er schulden komen dan zijn de leden niet ieder voor een gelijk deels aansprakelijk maar alle vennoten voor de volle 100%. Dat is natuurlijk alleen het geval als een of meerdere vennoten onvermogend zijn en er bij hen dus niets valt te halen. Over dat kijken van schulden wordt vaak veel te gemakkelijk gedacht. Hier zijn
voorbeelden op zijn plaats:

Stel een band treedt op en na het optreden, tijdens het inpakken en opruimen van de apparatuur rolt er een flightcase van het podium waardoor iemand van het publiek die daar toevallig nog staat, lelijk gewond raakt en daardoor naar een ziekenhuis moet en geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt raakt dan loopt de schade al gemakkelijk in de vele tonnen. Of iets geheel anders. Een bandlid zegt toe dat op een bepaald evenement zal worden opgetreden maar later blijkt dat de band deze toezegging niet kan waarmaken, dan is de band / de V.O.F. schadeplichtig.

Boekhouders
De V.O.F. is de eenvoudigste rechtsvorm voor een band en het inrichten van een boekhouding voor een dergelijke organisatie is ook buitengewoon eenvoudig. Boekhouders zijn dan ook niet vaak voorstanders van een V.O.F. aangezien ze goedkoop en eenvoudig zijn. Adviesgesprekken waarbij boekhouders een stem hebben lopen dan ook niet zelden vast in de gedachte dan andere rechtsvormen duur en anderszins ‘moeilijk’ zijn. In een volgende bijdrage zal een andere commerciële rechtsvorm, de coöperatie worden beschreven. Deze rechtsvorm wordt maar zeldzaam gebruikt in de muzikantenwereld en dat is jammer want de coöperatie is veel veiliger en biedt vele mogelijkheden om flexibel te zijn.

Conclusie

Ben je een band/act met meerdere personen? Dan zou je dus kunnen gaan voor een V.O.F.

Er is voor deze rechtsvorm geen minimum kapitaal nodig. Ieder ”vennoot” ofwel bandlid, brengt iets in in de vorm van geld, goederen of arbeid. Houd goed in gedachten dat bij deze rechtsvorm wel iedereen 100% aansprakelijk is voor eventuele schulden. Zorg voor een goed en duidelijk contract zodat iedereen weet waar hij of zij aan toe is en schrijf je in via de kamer van koophandel!