Rechtsvormen: De stichting

Samenwerkende muzikanten in een stichting.

Hoe kies je als act nou de juiste rechtsvorm? In deze serie gaan we je meenemen langs een aantal opties. Deze keer: De stichting

Geschreven door mr. dr. Ton A.H. Lamers.

Inleiding
In de twee vorige bijdragen in deze rubriek besprak ik de Vennootschap onder Firma en de
Coöperatie. Deze twee rechtsvormen waarvan alleen de tweede een ‘rechtspersoon’ is
hebben als gemeenschappelijkheid dat ze geschikt zijn om commerciële activiteiten in te
plegen. Ze zijn beide gericht op het verdienen van geld door de vennoten en leden.
In deze bijdrage wordt de stichting besproken. De stichting is niet primair ingericht op het
verdienen van geld door de bestuurders maar het kan wel.

De stichting
Als eerste dient te worden opgemerkt dat de stichting net zoals de coöperatie een
rechtspersoon is en deze dus alleen door tussenkomst van een notaris kan worden
opgericht. De stichting moet een doel hebben. Voor een band kan dat doel bijvoorbeeld zijn
“het doen uitvoeren en opnemen van muziek en daarmee verband houdende activiteiten”.
Een stichting heeft geen leden, alleen een bestuur bestaande uit een voorzitter, een
secretaris en een penningmeester. De laatste twee functies kunnen desgewenst worden
gecombineerd. Buiten deze bijzondere bestuurders kunnen ook gewone bestuursleden
worden toegevoegd. Als een stichting voor een band wordt gebruikt is het niet nodig dat
alle bandleden ook bestuurder van de stichting zijn. Het is goed mogelijk dat enkele leden
(kunnen zelfs niet-bandleden zijn) bestuurder zijn. De andere bandleden zijn dan “niets” en
hebben formeel ook geen invloed op het bestuursbeleid. Het bestuur moet jaarlijks een
financieel en secretarieel jaarverslag opleveren. Als het bestuur zijn taken niet vervult of op een andere manier verzuimt, dan zijn de bestuurders persoonlijk aansprakelijk voor de schulden van de stichting.
Een oud misverstand is de gedachte dat een stichting geen winst mag maken. Dat is onjuist,
een stichting mag net zo veel winst maken als ze (het bestuur) wil. Even voor de goede
orde; “winst” is dat wat overblijft als alle kosten zijn betaald, de winst is dus niet te
verwarren met “omzet”, dat is al het geld dat binnenkomt. De wet verbiedt alleen dat het
doel van de stichting is om deze winst aan de bestuurders (of personen die eventuele
andere organen van de stichting bemensen) uit te keren. Dat wil op zich weer niet zeggen
dat bestuurders geen geld mogen ontvangen van de stichting. Dat mag wel maar tegenover
dat geld moeten bepaalde werkzaamheden staan. Zo kunnen de bandleden, ook bandleden
die bestuurder zijn, hun gage factureren aan de stichting.

Subsidie
Omdat een stichting een doelvermogen heeft, de winst (hoe laag ook) moet worden ingezet
om dat doel te bereiken, is de stichting erg geschikt als rechtsvorm als men wil draaien op
subsidies. Het is zelfs mogelijk om voor een stichting de ANBI status aan te vragen
(Algemeen Nu beogende Instelling). Alsdan hoort een vrijstelling voor de BTW ook tot de
mogelijkheden.
De vraag is of men dat wel wil. Subsidie en belastingvoordeel klinken aantrekkelijk maar in
de praktijk blijkt dat vaak maar heel beperkt mogelijk. Bovendien willen de bandleden toch
gewoon een realistische gage voor zichzelf? Als men toch al een stichting wil om subsidies
‘af te vangen’ dan is mijn advies om die stichting naast een andere rechtsvorm zoals een
coöperatie te hebben zodat commercieel kan worden geopereerd, dat zet niet zelden veel
meer zoden aan de dijk. De stichting kan dan de band (coöperatie inhuren) om haar doel te
bereiken. Zo is het een beetje mogelijk om van twee walletjes te eten.