Gage ontvangen voor gigs

Ontvang je een gage voor je gigs en weet je niet op welke manier je dat uit kunt laten betalen? In dit artikel legt Rebecca Nagel, docent aan het ArtEZ conservatorium in Enschede uit wat de meest gebruikte opties zijn.

Yes! Je hebt je eerste aanvraag voor een betaald optreden! Of je draait al een tijdje mee en de bedragen voor de optredens worden steeds hoger. Misschien vraag je je nu af op welke manier je de gage kunt ontvangen? 

🔹Drie opties 

Er zijn drie opties om gage te ontvangen voor je optredens: ondernemerschap, loondienst en resultaat overige werkzaamheden (ROW). Deze drie standaardopties gelden ook voor andere inkomsten uit arbeid in Nederland. Voor optredens is er echter een speciale regeling binnen deze drie groepen bedacht, de zogenaamde artiesten- en beroepssportersregeling.

🔸Ondernemer: oprichting en Kamer van Koophandel

Als je een onderneming wil starten moet je je onderneming eerst oprichten. Er zijn verschillende vormen van een onderneming, dit noem je rechtsvormen. Bekende voorbeelden zijn de eenmanszaak, de VOF, de stichting, de BV of de coöperatie. Elke rechtsvorm heeft voor- en nadelen op het gebied van onder andere aansprakelijkheid. Het verschilt per rechtsvorm of je de onderneming bij de notaris moet laten oprichten of dat je zonder tussenkomst van de notaris mag starten. Na de oprichting – met of zonder notaris – moet je de onderneming in beginsel laten inschrijven bij de Kamer van Koophandel (KvK). De KvK beheert het handelsregister, dat is een overzicht van alle ondernemingen in Nederland. In het handelsregister staan een aantal gegevens zoals de vestigingsplaats en welke werkzaamheden je precies verricht. Tijdens de inschrijving ontvang je een KvK-nummer. De KvK geeft de inschrijving door aan de Belastingdienst die vervolgens bepaalt of je Btw-plichtig bent. De Btw is een bepaalde soort belasting. Na de inschrijving bij de KvK mag je een factuur naar de opdrachtgever sturen. 

* Meer weten over rechtsvormen? Check dit artikel!

🔹Ondernemer: criteria KvK

Niet iedereen kan ”zomaar” een onderneming starten. Hiervoor gelden een aantal basis ondernemerscriteria. Om preciezer te zijn: je kunt volgens de KvK ondernemer zijn omdat je tijdens het inschrijvingsproces aan de voorwaarden voldoet. Echter is het daarna aan de Belastingdienst om te bepalen of je echt ondernemer bent. De KvK heeft slechts de taak om je onderneming eenmalig te registreren. De Belastingdienst heeft een controlerende taak en moet toetsen of je onderneming aan de wettelijke eisen voldoet. En hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen de ondernemer voor de loonbelasting, de inkomstenbelasting en/of de omzetbelasting (Btw)…en elke variant kent weer eigen criteria.
Wat de KvK inschrijving betreft gelden in ieder geval de volgende criteria: je levert diensten en/of producten (je treedt dus bijvoorbeeld op), je verdient geld met deze diensten en/of producten, je werkzaamheden moeten regelmatig zijn en je hebt opdrachtgevers die geen gezin, familie of vrienden zijn. Daarnaast zijn er nog aanvullende criteria, bijvoorbeeld de vraag hoeveel inhoudelijke vrijheid je bij een opdracht hebt. Twijfel je nog of je ondernemer bent volgens de KvK? Check dan de website van de KvK. Je kunt ook het KvK adviesteam bellen. De inschrijving bij de KvK kost eenmalig 82,25 Euro. 

🔸Ondernemer voor de inkomstenbelasting

Wat de criteria van de Belastingdienst voor de inkomstenbelasting betreft: tijdens de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting kun je een ondernemerscheck met vragen invullen om te bepalen of je ondernemer voor de inkomstenbelasting bent. Is het antwoord “nee, u bent geen ondernemer voor de inkomstenbelasting”? Dan worden je inkomsten voor de belasting gezien als resultaat uit overige werkzaamheden, ook al ben en blijf je je als ondernemer ingeschreven bij de KvK en doe je Btw-aangifte. Je hebt ook recht op bepaalde basis belastingvoordelen. Je vult vervolgens bij de aangifte inkomstenbelasting het venster resultaat uit overig werk in. Is het antwoord uit de ondernemerscheck “ja, u bent ondernemer voor de inkomstenbelasting”? Dan worden je inkomsten voor de belasting gezien als winst uit onderneming. Jij vult dan bij de aangifte inkomstenbelasting de vensters over het ondernemerschap in. Deze vensters zijn een stuk complexer en uitgebreider als de vragen over ROW, je moet dan bijvoorbeeld een balans opmaken. Meestal is dit een goed moment om een boekhouder in te schakelen. Als je ondernemer voor de inkomstenbelasting bent en daarnaast ook aan het zogenaamde urencriterium voldoet (1225 uur per jaar werken binnen je onderneming) heb je recht op nog meer belastingvoordelen.

🔹Ondernemer voor de omzetbelasting

Naast de inkomstenbelasting heeft de ondernemer in beginsel te maken met omzetbelasting (Btw). Of je echt ondernemer voor de omzetbelasting bent bepaalt de Belastingdienst aan de hand van een aantal criteria die weer net iets anders zijn dan bijvoorbeeld de criteria van de KvK. De omzetbelasting is een belasting die volledig los staat van de inkomstenbelasting. Er zijn vier tarieven: 21%, 9%, 0% en vrijgesteld. Optredens vallen bijvoorbeeld onder 9%, het lesgeven aan leerlingen onder de 21 jaar is vrijgesteld. De Btw factureer je bovenop de afgesproken gage aan de opdrachtgever. Je mag de Btw van je kosten ook noteren en afhalen van de Btw van je inkomsten. Afhankelijk van de verhouding inkomsten/kosten ontvang je vervolgens Btw terug of moet je Btw betalen. Het Btw-aangifteprogramma van de belastingdienst staat los van het programma voor de inkomstenbelasting. Je kunt beide programma’s vinden op de site van de belastingdienst. De Btw-aangifte doe je meestal per kwartaal. Als je omzet niet hoger is dan 20.000 Euro per jaar kun je je laten vrijstellen van de Btw-plicht, dit is de kleine vergoedingsregeling (KOR). Je rekent dan geen Btw op je facturen, je mag de Btw van de kosten niet opgeven en je hoeft geen Btw-aangifte te doen. Of dit voordelig is ligt aan je persoonlijke situatie, je verhouding inkomsten/kosten Btw: de ene ondernemer moet telkens Btw betalen per kwartaal, de andere ondernemer ontvangt vaak Btw terug. 

🔸Loondienst

Naast het ondernemerschap kun je je in loondienst laten nemen voor een optreden. Dit wordt meestal niet zelf gedaan door de opdrachtgever, hier zijn zogenaamde payroll-organisaties voor. Deze organisaties nemen je dus namens de opdrachtgevers in korte loondienst voor het bedrag van het optreden. Dit is niet te vergelijken met de volwaardige loondienst bij een werkgever. Omdat het een korte tijd betreft, namelijk alleen de duur van het optreden, wordt deze vorm van loondienst “fictieve loondienst” genoemd. Bij fictieve loondienst voor je optreden heb je wel te maken met loonbelastingen, verzekeringspremies en een bijdrage voor de dienst van de payroll organisatie, vergelijkbaar met een “echt” dienstverband. Je hebt echter geen recht op bepaalde voorzieningen die een medewerker in gewone loondienst heeft. Denk aan verlofdagen, vakantiegeld of een contract voor onbepaalde tijd.

🔹Resultaat uit overige werkzaamheden

Naast het ondernemerschap en de fictieve loondienst kun je maximaal 163 Euro (per persoon/per dag/per optreden) ontvangen als “resultaat uit overige werkzaamheden” (ROW). Hiervoor kun je de gageverklaring gebruiken, dat is een soort kwitantie formulier dat je kunt downloaden op de site van de Belastingdienst. Je bent dan geen ondernemer voor het optreden en je bent niet in fictieve loondienst. ROW is een soort tussenvorm. Dit is interessant voor muzikanten die niet meer dan 163 Euro per persoon/per dag/per optreden verdienen en geen ondernemer willen of kunnen zijn. Je moet de inkomsten wel zelf opgeven bij de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting in het venster “resultaat uit overig werk”. Hierbij mag je ook de kosten die je hebt gemaakt opgeven, vergelijkbaar met de ondernemer. Royalty’s vallen trouwens ook onder overig werk.

🔸Wet DBA

Het wordt nog complexer. Met de komst van een nieuwe wet, de wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) wil de overheid “schijnzelfstandigheid” voorkomen. Schijnzelfstandigheid betekent dat een ondernemer eigenlijk in loondienst zou moeten zijn bij een opdrachtgever. Dit betreft dus het criterium “wel of niet ondernemer voor de loonbelasting zijn”. Denk bijvoorbeeld aan een ondernemer die over een langere tijd veel uren voor een opdrachtgever werkt, hierbij nauwelijks inhoudelijke vrijheid heeft en hetzelfde werk verricht als collega’s in loondienst. Deze situatie lijkt sterk op loondienst. Op dit moment is nog niet duidelijk of de wet DBA op termijn ook de regels voor uitbetaling van optredens zal beïnvloeden. Momenteel geldt nog steeds de “artiesten- en beroepssportersregeling” waarop dit artikel is gebaseerd.